De aangescherpte handhaving op schijnzelfstandigheid dwingt zorgorganisaties om op zoek te gaan naar nieuwe manieren om medewerkers flexibel in te zetten. Als gevolg worden de regionale arbeidsovereenkomst, uitzenden en detacheren steeds vaker gezien als voor de hand liggende alternatieven voor flexibiliteit binnen de zorg. Er verschijnen slogans zoals ‘werken als zzp’er in loondienst’ om zelfstandigen te verleiden om over te stappen. Echter, voor zorgmedewerkers zelf voelt een regionaal dienstverband, uitzenden of detacheren heel anders dan het werken als zzp’er. Maar hoe zit dat precies?

Deze drie vormen van arbeid bieden weliswaar enige mate van flexibiliteit, maar missen de autonomie die zzp’ers ervaren. Een zzp’er heeft bijvoorbeeld volledige zeggenschap over zijn werktijden en tarieven, iets wat bij een regionaal dienstverband of uitzenden sterk wordt beperkt door vaste afspraken of cao’s. Bovendien betekent werken via uitzenden of detacheren meestal dat de werknemer onder een werkgever valt, wat leidt tot minder zelfstandigheid op het gebied van beslissingen, in tegenstelling tot de vrijheid die zzp’ers ervaren.

Uitzenden en detacheren kunnen een relatief veilige optie zijn binnen de zorg, maar ze hebben beide voor- en nadelen.

Bij uitzenden werk je via een uitzendbureau dat als werkgever fungeert. Dit biedt je zekerheid in termen van arbeidsrechten, zoals doorbetaling bij ziekte en pensioenopbouw, maar het kan wel ten koste gaan van je autonomie. Uitzendkrachten verdienen vaak minder dan zelfstandigen, omdat ze onder de cao voor de zorg vallen.

Detacheren geeft meestal wat meer stabiliteit dan uitzenden, omdat je voor langere tijd aan één opdrachtgever bent verbonden. Je hebt vaak betere arbeidsvoorwaarden en meer zekerheid, terwijl de werkgever de risico’s en administratieve lasten draagt. Toch heb je ook hier minder vrijheid dan wanneer je als zzp’er werkt.

In beide gevallen wordt de zorg voor contracten en arbeidsrechtelijke zaken uit handen genomen, wat kan bijdragen aan een veiliger werkomgeving. Echter, voor zorgprofessionals die gewend zijn aan de autonomie van het zzp-schap, kunnen deze opties beperkend aanvoelen.

Met alle onzekerheid rondom de handhaving op schijnzelfstandigheid wordt uitzenden en detacheren vaak genoemd als mogelijke oplossingen, omdat professionals in deze constructies in loondienst werken en daarmee aan de regels voldoen. De vraag blijft echter of zzp’ers deze opties als volwaardig alternatief zien voor hun zelfstandigheid. Voor velen biedt het zzp-schap meer autonomie en flexibiliteit, iets dat bij uitzenden en detacheren vaak minder is. Het is nog maar de vraag of zzp’ers bereid zijn deze vrijheid op te geven voor de zekerheid die loondienstconstructies bieden.

Zijn zzp’ers geïnteresseerd in loondienst?

Tot nu toe tonen zzp’ers in de zorg weinig interesse in constructies zoals uitzenden, detacheren of een regionaal dienstverband. De huidige onzekerheid rond schijnzelfstandigheid heeft vooral tot gevolg dat meer dan een kwart van de zzp’ers overweegt de zorgsector te verlaten. Bij een verplicht dienstverband zou dat aantal zelfs kunnen oplopen tot 75%. Uit onderzoek blijkt dat slechts 2% van de zzp’ers in de zorg bereid is om te kiezen voor uitzenden, wat benadrukt dat deze oplossingen niet aansluiten bij de voorkeuren van de meeste zelfstandigen in de zorg.

Willen zzp’ers uitzenden of detacheren?

Uitzenden en detacheren verschillen fundamenteel van het werken als zzp’er, vooral op het gebied van zelfstandigheid en controle over het werk.

1. Verantwoordelijkheid en Autonomie: Als zzp’er heb je volledige controle over de manier waarop je je werkzaamheden uitvoert, inclusief het bepalen van je werktijden, tarieven en opdrachtgevers. Bij uitzenden en detacheren ben je echter in dienst van een bureau, dat de voorwaarden en tarieven bepaalt, en de opdrachtgever bepaalt hoe het werk wordt uitgevoerd.
2. Contractuele relatie: Een zzp’er heeft rechtstreeks een contract met de opdrachtgever. Bij uitzenden en detacheren ben je in dienst van het uitzend- of detacheringsbureau en wordt je “uitgeleend” aan een opdrachtgever. Dit betekent dat je formeel gezien niet voor de opdrachtgever werkt, maar voor het bureau.
3. Beloning en Zekerheid: Als zzp’er factureer je je opdrachtgevers direct en bepaal je zelf je inkomsten. Uitzendkrachten en gedetacheerden krijgen een salaris van het uitzend- of detacheringsbureau en vallen onder de regels van een cao, met minder flexibiliteit in tarieven.

Kortom, waar zzp’ers maximale vrijheid en zelfstandigheid hebben, ben je bij uitzenden en detacheren meer gebonden aan de regels en afspraken van een derde partij.